తోయజశాత్రవ మిత్ర బింబముల్
సాహితీమిత్రులారా!
విజయవిలాసములోని సాయంకాల వర్ణన పద్యం చూడండి-
అంగజరాజు పాంథ నిచయంబుపై విజయం బొనర్ప నేఁ
గంగఁ దలంచునంత మునుఁగల్గఁగ దాసులు పట్టు జాళువా
బంగరు టాలవట్టముల భంగిఁగనంబడెఁ బూర్వ పశ్చిమో
త్తుంగ మహీధ రాగ్రములఁ దోయజశాత్రవ మిత్ర బింబముల్
(విజయవిలాసము -1-208)
అంగజరాజు - మన్మథుడు అనే రాజు,
పాంథ నిచయంబుపైన్ - విరహులనే మార్గస్థులమీద,
విజయంబు ఒనర్పన్ - విజయము సాధించటానికి,
ఏఁగంగన్ తలంచునంతన్ - దాడిచేయాలని ఊహించేంతలో,
మునుఁగల్గగన్ - అందరికంటే ముందుగా,
దాసులు - సేవకురులు, పట్టు(కొనే),
జాళువా బంగరు- జాళువాదేశపు మేలైన బంగారుతో చేయబడిన,
ఆలవట్టముల భంగిన్ - సుర్యపాను చంద్రపానులనే రాజ చిహ్నముల విధంగా,
పూర్వ పశ్చిమ ఉత్తుంగ మహీధర అగ్రములన్ -
తూర్పునా పడమటా ఉన్న మిక్కిలి ఎత్తైన కొండల శిఖరములమీద,
తోయజశాత్రవ మిత్ర బింబముల్ - చంద్రుని యొక్కయు
సూర్యుని యొక్కయు బింబములు, కనంబడెన్ - కనబడెను.
మన్మథుడనే రాజు మార్గస్థులను జయించి కొల్లగొట్టటానికి
దాడి చేయడానికి బయలుదేరాలనుకున్నంతలోనే సేవకులు
మున్ముందుగానే సూర్యపాను చంద్రపాను
లనే ఆలవట్టాలలాగ, తూర్పు పడమర కొండలమీద
చంద్ర, సూర్యబింబాలు కనిపిస్తున్నాయని - తాత్పర్యం.
No comments:
Post a Comment