దండం దశగుణం భవేత్

దండం దశగుణం భవేత్

సాహితీమిత్రులారా!

దండిస్తేకాని పనిజరగదు అనే సందర్భంలో "దండం దశగుణ భవేత్" అంటూంటారు.
దేవుడికైనా దెబ్బేగురువు అంటే కొడితేగాని పనిజరగదు అని భావం.
కానీ ఈ శ్లోకం పూర్తిగా చూద్దాం.

విశ్వామిత్రా హి  పశుషు
కర్దమేషు జలేషు చ
అంధే తమసి వార్ధక్యే
దండం దశగుణం భవేత్

ఇది శ్లోకం మరి దీనిలోని అర్థం -

1. వి - పక్షులు,
2. శ్వా - కుక్కలు,
3. అమిత్ర - మిత్రులుకానివారు(శత్రువులు),
4. అహి - పాములు,
5. పశు - పశువులు,
6. కర్దమేషు - బురదలో,
7. జలేషు - నీటిలో,
8. అంధే - గుడ్డితనంలో,
9.తమసి - చీకటిలో,
10. వార్ధక్యే - ముసలితనంలో

దండం - కర్ర,

దశగుణం - 10 గుణాలను, భవేత్ - కలిగిస్తుంది.


అంటే
కర్ర పక్షులను, కుక్కలను, శత్రువులను, పాములను, పశువులను అదుపు చేయడానికి,
బురదలోను, నీటిలోను, గ్రుడ్డితనంలోను, చీకటిలోను, ముసలితనంలోను ఆపుగా(ఆసరాగా)ఉంటుంది.
కావున కర్ర ఈ పది రకాలుగా ఉపయోగపడుతుంది - అని భావం