ఉద్భటుడు

ఉద్భటుడు

సాహితీమిత్రులారా!

సంస్కృత లాక్షణికుల్లో సుప్రసిద్ధుడు ఉద్భటుడు.
రాజతరంగిణి ప్రకారం కాశ్మీరును పాలించిన 
జయాపీడు(770-813)ని ఆస్థానంలో సభాపతిగా
ఉన్నాడు. రోజుకు లక్షదీనారాలను వేతనంగా
అందుకొనేవాడు(దీనార లక్షేణ ప్రత్యహం కృత వేతనః).
ఆనందవర్థనుడు తన ధ్వన్యాలోకంలో ఉద్భటుని 
సగౌరవంగా పేర్కొన్నాడు. భామహ విరచితమైన 
కావ్యాలంకారానికి ఒక వ్యాఖ్యాగ్రంథం ఇతడు రచించాడు.
దానిపేరు భామహ వివరణం. ఇంతేకాకుండా
కావ్యాలంకార సార సంగ్రహం అనే పేరుతో ఒక
స్వతంత్ర లక్షణ గ్రంథాన్ని కూడా ఉద్భటుడు
రచించాడు. ఇందులో 41 శబ్దాలంకారాలు మాత్రమే
లక్ష్య లక్షణ సమన్వితంగా వివరించ బడ్డాయి.
 ఇది 6 వర్గాలుగా విభజించబడింది. ఉదాహరణ శ్లోకాలు
కాక, ఇందులో ఉన్న కారికల సంఖ్య 75. దీనికి 
లఘువృత్తి ప్రతీహరేందురాజు నిర్మించాడు. కుమార 
సంభవం అనే కావ్యాన్ని కూడా ఉద్భటుడు రచించాడని
చెప్పడానికి తగిన ఆధారాలు కావ్యాలంకార సంగ్రహంలో 
ఉద్ధరిచబడిన శ్లోకాల్లో కనబడుతున్నాయి. తెలుగులో
కుమారసంభవం రచించిన నన్నెచోడుడు కూడా
ఉద్భటుడు సంస్కృతంలో కుమారసంభవం
రచించినట్లు చెప్పివున్నాడు.