Friday, March 17, 2017

ఉపమాలంకార విశేషాలు - 2


ఉపమాలంకార విశేషాలు - 2





సాహితీమిత్రులారా!
క్రితం తరువాయి.....



14. సమానోపమ-
నీ ముఖము పద్మము వలె శిశిరాంశుప్రతిస్పర్ధియు,
శ్రీ గలదియు, సురభిగంధియు అగును.

15. శ్లేషోపమ -
ఈ ఉద్యానమాల బాలికవలె సాలకానన శోభిని.
సాల + కాననశోభిని = సాలవృక్షములతో కూడిన
అడవితో శోభించునది.
స + అలక + ఆననశోభిని = ముంగురులతోడి
ముఖముతో శోభించునది.

16. నిందోపమ -
కమలము పరాగపూర్ణము, చంద్రుడు క్షయశీలుడు.
నీముఖము వానితో సమానమైనను వానికంటె ఉత్కర్షకలిగినది.

17. ప్రశంసోపమ -
 బ్రహ్మకు పుట్టినిల్లయిన పద్మమును,
శివునిచే శిరస్సున ధరించబడిన
చంద్రుడును నీముఖముతో సమానములు

18. ఆచిఖ్యాసోపమ -
నీ ముఖము చంద్రునితో సమానమని
నేను ప్రతిపాదించుచున్నాను.
అది గుణమో!  దోషమో!

19. విరోధోపమ -
శతపత్రము - శరచ్చంద్రుడు - నీ ముఖము-
ఈ మూడు పరస్పర విరోధము కలవి.

20. ప్రతిషేధోపమ -
కళంకియు, జడుడును, అగు చంద్రునకు
నీ ముఖముతో స్పర్ధవహించు శక్తి లేదు.

21. చాటూపమ- 
నీ ముఖము మృగేక్షణాంకితము,
చంద్రుడో మృగాంకుడు,
అయినను నీతో సమానుడేగాని
అధికుడుగాడు.

22. తత్త్వాఖ్యానోపమ -
 ఇది పద్మము కాదు, ముఖమే
 అవి తుమ్మెదలు కావు, కన్నులే.

24. అసాధారణోపమ -
చంద్రారవిందముల కాంతి నతిక్రమించి
నీ ముఖము తనకు తనే సాటియాయెను.

24. అభూతోపమ -
నీ ముఖము, ఒక చోటను సంగ్రహించి రక్షించబడిన
అన్ని పద్మముల కాంతిపుంజమువలె శోభించుచున్నది.
(దీన్ని ఉత్ప్రేకగ కొందరు భావిస్తారు)

25. అసంభావితోపమ -
నీ ముఖమునుండి కఠినవాక్యములు వచ్చుట
చంద్రబింబమునుండి విషము వచ్చుటవలెను,
చందనమునుండి అగ్ని వచ్చుటవలెను ఉండును.



No comments:

Post a Comment