వావిరిఁగన్నుదోయి

వావిరిఁగన్నుదోయి

సాహితీమిత్రులారా!

భర్తృహరి శృంగారశతకంలోని
ఈ శ్లోకం చూడండి-

కేశః సంయమినః, శ్రుతేరపి పరం పారం గతే లోచనే,
అన్తర్వక్త్రమపి స్వభావశుచిభిః కీర్ణం ద్విజానాం గణైః,
ముక్తానాం సతతాధివాసరుచిరౌ వక్షోజకుమ్భా విమా,
విత్థం తన్వి వపుః ప్రశాన్త మపి తే, రాగం కరోత్యేవ నః


ఓ కాంతా! నీకురులు ఎంతో నియమబద్ధంగాను -
నీ కన్నులు ఉపనిషద్వాక్య విచారం చేసేవిగాను ఉన్నాయి.
ఇక నీ చిన్న నోరు చక్కని వర్తన గల ద్విజగణమా అన్నట్లుగా ఉంది.

జీవన్ముక్తులకు స్థావరమన్నట్లుగా ఉన్న
నీ పరిపూర్ణ కుచకుంభములు వర్ణించ ఎవరికి తరము

సన్నని పూదీగ వలె ఉన్న నీ శరీరానికి ఆ నడుము ఉన్నట్టూ
మరి లేనట్టా అనే అనుమానాన్ని కలిగిస్తేంది.

శాంతంగా - వైరాగ్య సాధకంగా ఉన్న నీ దేహం
చిత్రంగా సంభోగాభిలాషను కలిగిస్తోంది.

శాంతమూర్తుల చెంత చేరినపుడు వైరాగ్యం
కలగవలసి ఉంటే, అందుకు భిన్నంగా మరింత
అల్లుకు పోవాలనిపించటం వింతే మరి

దీనిలో శృతి అంటే శాస్త్రము, చెవి
             సంయమము - నియమం, ముడి
            ద్విజ - బ్రాహ్మణులు, దంతాలు
            ముక్తాళి - ముక్తుల సమూహం, ముత్తెముల వరుస
             రాగము - క్షోభము(కలత), అనురాగము

ఏనుగు లక్ష్మణకవి అనువాదం-

వావిరిఁగన్నుదోయి శ్రుతి పారగ మెంతయు సంయముల్ కురుల్,
భావశుచి ద్విజప్రకరభాజన మెన్న ముఖాంతరంబు, ము
క్తావళిరమ్యముల్ కుచములక్కట యిట్లు ప్రశాంతమయ్యు రా
జీవదళాక్షి మేను విరచించుచు నున్నది మాకు రాగమున్